Mahāvyutpatti: 6200-6299 


citrapāṭalam चित्रपाटलम् 灰花色 skya snar khra bo སྐྱསྣཁྲ་བོ 

mahācitrapāṭalam महाचित्रपाटलम् 大灰絲色 skya snar bkra chen སྐྱསྣ་བྲ་ཆེན 

mandāravaḥ मन्दारवः 曼陀羅 風伽子花 man dā ra ba མནཱ་ར་བ 

mahāmandāravaḥ महामन्दारवः 大曼陀羅花 man dā ra ba chen po མནཱ་ར་བཆེན་པོ 

karkaravaḥ कर्करवः 白色花 mdog dkar མདོགདཀར 

mahākarkaravaḥ महाकर्करवः 大白色花 mdog dkar chen pa མདོགདཀརཆེན་པ 

devasumanāḥ देवसुमनाः 人天喜花 天喜花 lha yid dga' ལྷ་ཡིདགའ 

taraṇiḥ तरणिः 多羅尼 ta ra Ni ཏ་ར་ཎི་ 

gotaraṇiḥ गोतरणिः 瓜多羅尼 go ta ra Ni གོ་ཏ་ར་ཎི་ 

valiḥ वलिः 波利 ba li ི་ 

tindukaḥ तिन्दुकः 丁土伽 鎮頭迦木 柿木 tin du ka ཏིདུ 

kiṃśukaḥ किंशुकः 肉色花 kim shu ka ུ་ 

vallaḥ वल्लः 草鬼見愁 bal la (ba lang) (བ་ལང) 

bakapuṣpam बकपुष्पम् 艾花 spra ba'i me tog ྤྲ་བའིམེ་ཏོག 

kadambakapuṣpam कदम्बकपुष्पम् 伽丹波伽花 ka dam ba ka'i me tog དམི་མེ་ཏོག 

kuvalayapuṣpam (kupalayam) कुवलयपुष्पम् (कुपलयम्) 優婆羅 優波羅 句婆羅花 青蓮花 ma 'dom na me tog ut pa la 'dom na ku ba la འདོམམེ་ཏོགུཏ་པ་འདོམུ་ 

ajājīpuṣpam (ajijipuṣpam) अजाजीपुष्पम् (अजिजिपुष्पम्) 回香花 go snyod kyi me tog གོྙོཀྱིམེ་ཏོག 

arkapuṣpam अर्कपुष्पम् 阿羅歌花 白花 阿迦花 ar ka'i me tog ི་མེ་ཏོག 花根等 

puṣpamūlādināmāni पुष्पमूलादिनामानि 花根等名 me tog gi rtsa ba la sogs pa'i ming la མེ་ཏོགགིརྩ་བལ་སོགས་པི་མིང 

bisam बिसम् 蓮根 蓮根藕 pad ma'i rtsa ba པད་མའི་རྩ་བ 

vṛntam वृन्तम् rtsa ba'am thag pa རྩ་བཐག་པ 

mṛṇālam मृणालम् 蓮枝根 pad ma'i rtsa lag པད་མི་རྩལག 

nālam नालम् 柄莖 chu ba ཆུ 

daṇḍaḥ दण्डः sdong bu སྡོང་བུ 

pattram पत्त्रम् 'dab ma འདབ 

viṭapaḥ विटपः lo ma ལོ 

jālakajātam जालकजातम् 蛤蟆眼花 sbal mig 'thon pa སྦམིགའཐོན་པ 

kṣārakajātam क्षारकजातम् 千蛤蟆眼花 將開 sbal mig bye ba སྦམིགབྱེ་བ 

kalikājātam (kālikājātam) कलिकाजातम् (कालिकाजातम्) 將開 sbal mig bye ba སྦམིགབྱེ་བ 

kuḍmalakajātam (gudmalakajātam) कुड्मलकजातम् (गुद्मलकजातम्) 半開 me tog kha 'bus pa མེ་ཏོག་འབུས་པ 

mukulajātam (makulajātam. tarikajātam. muṅgībhūtam) मुकुलजातम् (मकुलजातम्. तरिकजातम्. मुङ्गीभूतम्) 半開 me tog kha 'gas pa མེ་ཏོགའགས་པ 

kākāsyakam (prākāsyakam) काकास्यकम् (प्राकास्यकम्) 千葉花 開花 me tog kha bye ba མེ་ཏོགཁ་བྱེ་ 

sarvapariphullam सर्वपरिफुल्लम् 花開徹 花瓣開徹 me tog 'dab ma thams cad rgyas pa མེ་ཏོགའདབཐམས་ཅདརྒྱས་པ 

phullitam फुल्लितम् 花開 rgyas pa'am kha bye (rgyas sam kha bye) རྒྱས་པཁ་བྱེ་ (རྒྱསསམཁ་བྱེ་) 

vikasitam विकसितम् 花開 rgyas pa'am kha bye (rgyas sam kha bye) རྒྱས་པཁ་བྱེ་ (རྒྱསསམཁ་བྱེ་) 

puṣpam पुष्पम् me tog མེ་ཏོག 

kesaram. keśaram केसरम्. केशरम् 鬚蕊 ze ba ཟེ 

kiñjalkam किञ्जल्कम् 花蕊 ze 'bru ཟེའབྲུ 

karṇikā कर्णिका 花心 snying po སྙིང་པོ 

karkaṭikā कर्कटिका 花心 snying po སྙིང་པོ 

parāgaḥ परागः 香馥 'thul ba འཐུལ་བ 花功徳 

puṣpaguṇanāmāni पुष्पगुणनामानि 花功德名目 me tog gi yon tan gyi ming la མེ་ཏོགགིཡོན་ཏནགྱིམིང 

śakaṭacakrapramāṇam शकटचक्रप्रमाणम् 大如車輪 shing rta'i 'phang lo tsam ཤིང་རྟའི་འཕང་ལོཙམ 

vaiḍūryadaṇḍaḥ वैडूर्यदण्डः 樹莖毘琉璃 sdong bu ni bai ḍū rya སྡོང་བུནིཻ་ཌཱུ་རྱ་ 

indranīlakarkaṭikā इन्द्रनीलकर्कटिका 蕊心青鴉鶻 snying po ni in dra ni la སྙིང་པོནིདྲནི 

aśmagarbhakesaram अश्मगर्भकेसरम् 鬚蕊堅如石瑪瑙 ze ba ni rdo'i snying po ཟེནིརྡོི་སྙིང་པོ 

śālukam शालुकम् 優婆羅花根 ut pa la'i rtsa ba ུཏ་པ་ི་རྩ་བ  

sarvadhūpanāmāni सर्वधूपनामानि 諸香名目 spos kyi rnam pa'i ming la སྤོསཀྱིརྣམ་པི་མིང 

vayanam वयनम् 草河車 rgya spos རྒྱསྤོས tagaram तगरम् 甘松 多伽羅香 格香 rgya spos རྒྱསྤོས 

candanam चन्दनम् 檀香 栴檀 tsan dan ཙན་དན 

agaruḥ अगरुः 速香 沉香 紫丁香木 a ga ru རུ 

turuṣkaḥ तुरुष्कः 兜羅香 蘇合香 第香 tu ru ka དུརུ 

kṛṣṇāgaruḥ कृष्णागरुः 沉香 a ga ru nag pa རུནག་པ 

tamālapattram तमालपत्त्रम् 多磨羅葉 藿葉香 ta ma la'i 'dab ma ཏ་ི་འདབ 

uragasāracandanam उरगसारचन्दनम् 蛇心檀 tsan dan sbrul gyi snying po ཙན་དནསྦྲུལགྱིསྙིང་པོ 

kālānusāricandanam कालानुसारिचन्दनम् 隨時檀 dus kyi rjes su 'brang ba'i tsan dan དུས་ཀྱིརྗེས་སུ་འབྲང་བི་ཙན་དན 

gugguluḥ गुग्गुलुः 安息香 唵巴香 gu gu lu ུ་ུ་ུ་ 

karpūram (katpūraḥ) कर्पूरम् (कत्पूरः) 樟腦 龍腦香 ga bur བུ 

kuṅkumaṃ कुङ्कुमं 鬱金香 紅花 gu gum ུ་ 

kunduruḥ कुन्दुरुः 薰陸香 spog (sog) པོ (སོག) 

sarjarasaḥ सर्जरसः 白膠香 香櫨 sra rtsi phog སྲརྩིཕོག 雜語 

dharmaparyāyaḥ धर्मपर्यायः 法數 法門 chos kyi rnam grangs ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས 雜語B 

ardhatrayodaśaśatāni अर्धत्रयोदशशतानि 千二百五十 千二百五十頌 stong nyis rgya lnga bcu སྟོངཉིསརྒྱལྔ་བཅུ 

nānābuddhakṣetrasaṃnipatitāḥ नानाबुद्धक्षेत्रसंनिपतिताः 聚於諸佛境 從種種佛土來會 sangs rgyas kyi zhing sna tshogs nas 'dus pa སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིངསྣ་ཚོགསནསའདུས་པ 

mahatā ca bodhisattvagaṇena sārdham महता बोधिसत्त्वगणेन सार्धम् 與諸大菩薩眾俱 又與諸大菩薩俱 byang chub sems dpa'i tshogs chen po dang yang thabs cig བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་ཆེནཔོདངཡངཐབསཅིག 

sambahulāḥ सम्बहुलाः 最多 rab tu mang po རབ་ཏུམང་པོ 

evaṃpramukhāḥ एवंप्रमुखाः 彼等 如是為上首 de la sogs pa དེ་ལསོགས་པ 

gaṇapramukhaḥ गणप्रमुखः 聚尊者 眾首 tshogs kyi gtso bo ཚོགསཀྱིགཙོ་བོ 

pūrvaṃgamaḥ पूर्वंगमः 前行 sngon du 'gro ba སྔོན་དུ་འགྲོ་བ 

sārdham सार्धम् 同面 thabs cig gam lhan cig ཐབསཅིགགམལྷན་ཅིག 

vividhasammodanakathām upasaṃskṛtya (vividhasammodanakathām upasaṃhṛtya) विविधसम्मोदनकथामुपसंस्कृत्य (विविधसम्मोदनकथामुपसंहृत्य) 普喜所說言 說於普喜歡言 kun dga' ba'i gtam sna tshogs byas nas ཀུན་དགའབའིགཏམསྣ་ཚོགསབྱས་ནས 

parivṛtaḥ परिवृतः 圍繞 yongs su bskor ba ཡོངས་སུབསྐོར་བ 

puraskṛtaḥ पुरस्कृतः 立行面前 mdun du bdar ba'am mdun gyis bltas pa མདུན་དུ་བའམམདུནགྱིསབལྟས་པ 

tripradakṣiṇīkṛṭya (triḥpradakṣiṇīkṛṭya) त्रिप्रदक्षिणीकृट्य (त्रिःप्रदक्षिणीकृट्य) 圍繞三匝 右繞三匝 lan gsum bskor ba byas nas ལནགསུམབསྐོར་བབྱས་ནས 

ekāṃsam uttarasaṃgaṃ kṛtvā एकांसमुत्तरसंगं कृत्वा 偏袒右肩 bla gos phrag pa gcig tu gzar te བླགོསཕྲག་པགཅིག་ཏུགཟརཏེ 

dakṣiṇaṃ jānumaṇḍalaṃ pṛthivyāṃ pratiṣṭhāpya दक्षिणं जानुमण्डलं पृथिव्यां प्रतिष्ठाप्य 右膝著地 pus mo gyas pa'i lha nga sa la btsugs te པུས་མོགཡས་པའི་ས་ལབཙུགསཏེ 

yena bhagavāṃs tenāñjaliṃ praṇamya येन भगवांस्तेनाञ्जलिं प्रणम्य 向佛合掌恭敬 bcom ldan 'das ga la ba der logs su thal mo sbyar ba btud བཅོམ་ལྡན་འདསག་ལདེརལོགས་སུཐལ་མོ་སྦྱར་བབཏུད 

tasmin parṣat saṃnipāte saṃnisaṇṇaḥ तस्मिन्पर्षत्संनिपाते संनिसण्णः 圍繞 於彼集會中坐 大眾中居 'khor 'dus pa der bzhugs pa'am 'dug འཁོརའདུས་པདེརབཞུགས་པའདུག 

nyaṣīdat. nyasīdat न्यषीदत्. न्यसीदत् bzhugs sam 'dug བཞུགས་སའདུག tena khalu punaḥ samayena तेन खलु पुनः समयेन 彼時 yang de'i tshe zhes'am de'i tshe ཡངདེའི་ཚེཞེསདེའི་ཚེ 

siṃhāsanaṃ prajñāpayanti सिंहासनं प्रज्ञापयन्ति 敷獅子座 敷師子座 seng ge'i khri bshams pa སེང་གེི་ཁྲིབཤམས་པ་ 

nyaṣīdat paryaṅkam ābhujya न्यषीदत्पर्यङ्कमाभुज्य 結跏趺座 skyil mo krung bcas te bzhugs so སྐྱིལ་མོ་ཀྲུངབཅསཏེབཞུགས་སོ 

alpābādhatā अल्पाबाधता 少害 少病 gnod pa chung ngam གནོད་པཆུངངམ 

alpātaṅkatā अल्पातङ्कता 少辛苦 少惱 少苦 nyam nga ba nyung ngam ཉམ་ང་བཉུངངམ 

yātrā यात्रा 處世 養順 'tsho'am འཚོ 

laghūtthānatā लघूत्थानता 體輕 起居輕利 bskyod pa yang ngam བསྐྱོད་པཡངངམ 

balaṃ ca sukhasparśavihāratāṃ ca बलं सुखस्पर्शविहारतां 具力而觸於安樂 氣力而安樂住 stobs dang bde ba la reg par gnas sam སྟོབསདང་བརེག་པགནསསམ 

bhāsate भासते 路明顯 巍巍然 lham me ལྷམེ 

tapati तपति 蕩蕩然 lhan ne ལྷནེ་ 

virocate विरोचते 洋洋然 lhang nge ལྷེ་ 

punar eva smitam akarot पुनरेव स्मितमकरोत् 復倩兮欣欣然 復現微笑 yang 'dzum par mdzad do ཡངའཛུམ་པར་ཛདདོ 

uṣṇīṣavivarāntarād raśmirniścarati उष्णीषविवरान्तराद्रश्मिर्निश्चरति 頂髻中光現 頂髻中放光 放光 dbu'i gtsug tor gyi gseb nas 'od zer byung དབིུ་གཙུག་ཏོརགྱིགསེནསའོད་ཟེརབྱུང 

sa raśmiṃ niścārya रश्मिं निश्चार्य 光現 彼放光 'od de byung nas འོདདེབྱུང་ན 

ābhayā parisphuṭo 'bhūt आभया परिस्फुटोऽभूत् 光以遍滿 光遍滿 'od kyis yongs su khyab pa'am rgyas par gyur pa འོདཀྱིསཡོངས་སུཁྱབ་པརྒྱས་པགྱུར་པ་༽་ 

avabhāsitaḥ अवभासितः 作現 snang bar byas སྣང་བ་བ 

tena raśmy avabhāsena spṛṣṭaḥ तेन रश्म्यवभासेन स्पृष्टः 光觸顯 彼光現所觸 'od zer gyi snang ba des reg pa འོད་ཟེརགྱིསྣང་བདེསརེག་པ 

yatra sūryacandramasāṃ prabhāyā gatir nāsti यत्र सूर्यचन्द्रमसां प्रभाया गतिर्नास्ति 照遍日月之光不到處 gang na nyi ma dang zla ba'i 'od mi 'bab pa གང་ནཉི་མདངཟླ་བི་འོདམིའབབ་པ 

ko hetuḥ kaḥ pratyayaḥ को हेतुः कः प्रत्ययः 何因 隨因 何緣 rgyu gang rkyen gang རྒྱུགངརྐྱེནགང