Mahāvyutpatti: 5600-5699 


suśobhitam सुशोभितम् 次第皆美 善嚴 莊嚴次第皆美 legs par ram shin tu mdzes par byas pa ལེགས་པར་རཤིན་ཏུ་མཛེས་པར་བ་པ་ 

caturṣu koṇeṣu चतुर्षु कोणेषु 四隅 grwa bzhir གྲྭབཞི 

simhāsanaṃ prajñāptam सिम्हासनं प्रज्ञाप्तम् 擺獅座 seng ge'i khri bzhams pa སེང་གེི་ཁྲིམས་པ་ 

ardhayojanaparisāmantakaḥ अर्धयोजनपरिसामन्तकः 周圍半由旬 khor khor yug tu dpag tshad phyed pa ཁོཁོཏུདཔག་ཚདཕྱེད་པ་ 

yojanam uccam योजनमुच्चम् 高一由旬 'phang du dpag tshad འཕངདུདཔག་ཚད 

samapāṇitalajātaḥ समपाणितलजातः 平如手掌 lag mthil ltar mnyam pa ལགམཐིལལྟརམཉམ་པ 

ratnamayaḥ saṃsthito 'bhūt रत्नमयः संस्थितोऽभूत् 地台成寶 gzhi rin po cher gyur to གཞིརིན་པོ་ཆེགྱུརཏོ 

calatthāḥ (saṃcalatthāḥ) चलत्थाः (संचलत्थाः) bres ྲེ 

śālāpiṇḍaḥ (lālāpiṇḍaḥ) शालापिण्डः (लालापिण्डः) 圈料 bres kyi rgyu ྲེཀྱིརྒྱུ 

hastiśālā हस्तिशाला 象房 glang po che'i bres གླང་པོ་ཆེི་ྲེ 

aśvaśālā अश्वशाला 馬圈 rta'i bres རྟི་ྲེ 

kharaśālā खरशाला 驢圈 bong bres ྲེ 

gośālā गोशाला 牛圈 glang bres གླངྲེ 

ajaśālā अजशाला 羊圈 ra lug gi bres ར་ུགགིྲེ 

udyānam उद्यानम् 歡喜園 skyed mo'i tshal སྐྱེདམོི་ 

antarāpaṇaḥ (antarāpaṇam. antarāpanam) अन्तरापणः (अन्तरापणम्. अन्तरापनम्) grong bar གྲོངབར 

vīthī (vīthi) वीथी (वीथि) 街與廊看景 srang ngam khyams སྲངངམམས 

rathyā रथ्या 大道 lam po che ལམཔོཆེ 

vatsaśālā वत्सशाला 犢圈 be'u ra ba ེའུ་ར་བ 

panthā (panthām) पन्था (पन्थाम्) lam ལམ 

catvaraḥ चत्वरः 十字路 bzhi mdo བཞི་མདོ 

śṛngāṭakam शृन्गाटकम् 三岔路 sum mdo སུམམདོ 

āspadam आस्पदम् 住靠處 靠處 住處 gnas sam rten གནསསམརྟེན 

niśrayaḥ निश्रयः 住靠處 靠處 住處 gnas sam rten གནསསམརྟེན 

niketaḥ निकेतः gnas གནས 

graiṣmikāvāsaḥ ग्रैष्मिकावासः 春間地 dpyid sa དཔྱིད 

vārṣikāvāsaḥ वार्षिकावासः 夏間地 dbyar sa དབྱར 

śaratkāvāsaḥ शरत्कावासः 秋間地 ston sa སྟོན 

haimantikāvāsaḥ हैमन्तिकावासः 冬間地 dgun sa དགུ 器具 

rathaḥ रथः shing rta ཤིང་རྟ 

śakaṭaḥ शकटः shing rta ཤིང་རྟ 

akṣaḥ अक्षः 車軸 srog shing སྲོགཤིང 

cakram चक्रम् phang lo ལོ 

nābhiḥ नाभिः lte ba ལྟེ་བ 

araḥ अरः 輻條 rtsibs རྩིབས 

nemiḥ नेमिः 車輻條 車輻輞 mu khyud མུཁྱུ 

īṣā (īśā) ईषा (ईशा) 箭車 車沿 shing rta'i mda' ཤིང་རྟི་མདའ 

raśmiḥ रश्मिः 扯絡繩 絡繩 srab skyogs sam sna thag སྲབསྐྱོསམསྣཐག 

yugaḥ युगः 車輗 gnya' shing འ་ཤིང 

halaḥ हलः gshol lam zhing dor ram smon pa dor ལམཞིངདོར་རསྨོན་པདོར 

haladaṇḍaḥ हलदण्डः 犁把 gshol mda' མདའ 

halavaṃśaḥ हलवंशः 犁把 gshol mda' མདའ 

sphālaḥ स्फालः 犁鐵 犁鏵 thong lcags ཐོལྕགས 

lāṅgalaṃ लाङ्गलं gshol  

kṛṣati कृषति rmo'am rmed རྨའམརྨ 穀物 

rājamāṣaḥ राजमाषः 白豆 mon sran dkar ru མོསྲདཀརརུ 

mudgaḥ मुद्गः 綠豆 mon sran sde'u མོསྲསྡེའུ་ 

masūraḥ मसूरः 小豆 sran chung སྲཆུང 

māṣaḥ माषः 豆顆 mon sran gre'u མོསྲྲེའུ་ 

mukuṣṭaḥ मुकुष्टः 黑豆 mon sran nag gu མོསྲནགུ་ 

kulatthaḥ (kulāvaḥ) कुलत्थः (कुलावः) 黍豆 rgya sran རྒྱསྲ 

vartuliḥ वर्तुलिः sran ma སྲ 

caṇaḥ. caṇakaḥ चणः. चणकः 大豆 mon sran tsa ra མོསྲར་ 

tilaḥ तिलः 芝麻 ti la ཏི་ 

śāliḥ शालिः 粳米 自然苗 sā lu ཱ་ུ་ 

aṇuphalaḥ (anukalaḥ) अणुफलः (अनुकलः) 菜子 青穀 tsi tsi (tsi tse) ི་ི་ (ི་ེ་) 

sarṣapaḥ सर्षपः 白芥子 yungs kar ངས 

yavaḥ यवः 青顆 nas ནས 

godhūmaḥ गोधूमः 麥子 gro གྲོ 

priyaṅguḥ प्रियङ्गुः khre ཁྲེ་ 

kaṅguḥ कङ्गुः gzhan na angga zhes pa 'dug pa brtag གཞནྔ་ཞེས་པའདུག་པབརྟག 

taṇḍulaḥ तण्डुलः 水稻 粳米 'bras thug po che འབྲསཐུགཔོཆེ 

rājikā राजिका 芥子 ske tse 'bru ྐེ་ེ་འབྲུ 

atasī अतसी 胡麻 zar ma  

eraṇḍaḥ एरण्डः 伊蘭 伊蘭樹 e ran da ཨེ་ར 

śyāmākam श्यामाकम् 野芝麻 野穀 tsi tshe rgod dam khre rgod ི་ཚེརྒོདདམཁྲེ་རྒོད 

vallaḥ वल्लः 小豆 kha sran chung ngu སྲཆུང་ངུ 

kāraṇḍavaḥ कारण्डवः sre da སྲེ་ 

kodravaḥ कोद्रवः 麻子 tsi tshe ི་ཚེ  

mahāmahaḥ महामहः 大筵 dus ston chen po དུསསྟོནཆེན་པོ 

jātimahaḥ जातिमहः 生子筵 btsas ston སྟོན 

jaṭāmahaḥ जटामहः 剃頭筵 ral bu 'breg pa'i dus ston རལབུ་འྲེ་པའི་ུསསྟོན 

cuḍāmahaḥ चुडामहः 頂髻筵 gtsug phud kyi dus ston གཙུགཕུདཀྱིདུསསྟོན 

pañcavārṣikamahaḥ पञ्चवार्षिकमहः 五年筵 五歲筵 lo lnga'i dus ston ལོལྔི་དུསསྟོན 

ṣaḍvārṣikamahaḥ षड्वार्षिकमहः 六年筵 六孫筵 lo drug gi dus ston ལོདྲུགགིདུསསྟོན 

kuṭimahaḥ (kuṭīmahaḥ) कुटिमहः (कुटीमहः) 經堂筵 gtsug lag khang gi dus ston གཙུགལགཁངགིདུསསྟོན 

utsava उत्सव 喜筵 慶賀 dga' ston དགའ་སྟོན 

parva पर्व 七七筵 節期 過節 dus ston nam dus tshigs དུསསྟོནནམདུསཚིགས 飲食 

ghṛtam घृतम् 酥油 mar མར 

sarpirmaṇḍaḥ सर्पिर्मण्डः 醍醐 mar gyi snying khu མརགྱིསྙིངཁུ 

navanītam नवनीतम् 酥油 mar sar མརསར 

kṣīram क्षीरम् 'o ma འོ་ 

dadhi दधि zho ཞོ 

gholam घोलम् 酪漿 da ra ར་ 

annam अन्नम् 喫食 喫物 zas sam bza' ba ཟསསམབཟའ 

pānam पानम् 渴飲 skom mam btung ba སྐོམམམབཏུང 

kilāṭaḥ (kīlālam. kilāḍaḥ) किलाटः (कीलालम्. किलाडः) chur ba ཆུར 

pīyūṣam पीयूषम् 奶皮 精乳 初乳 甘露 spri ྤྲི་ 

dadhimaṇḍaḥ दधिमण्डः 酪水 zho kha chu ཞོཆུ 

ārdrakam आर्द्रकम् 菜薑 sge'u gsher སྒེའུ་གཤེར 

ikṣuḥ इक्षुः 豆菜 甘蔗 bu ram shing (bur shing) བུ་རམ་ཤིང (བུཤིང) 

guḍaḥ गुडः 黑糖 bu ram བུ་རམ 

saktuḥ सक्तुः phye ཕྱེ 

kaṇikaḥ कणिकः 白麵 bag phye བགཕྱེ 

laḍḍukam लड्डुकम् 飯丸子 la tu ཏུ