Mahāvyutpatti: 8800-8899 


hāridrakeśaḥ हारिद्रकेशः 黃髮者 skra ser སྐྲསེར 

haritakeśaḥ हरितकेशः 髮綠者 skra ljang khu ba སྐྲཁུ 

avadātakeśaḥ अवदातकेशः 髮白者 skra dkar ba སྐྲདཀར་བ 

nāgakeśaḥ नागकेशः 髮如牛毛者 skra ba lang gi spu 'dra ba སྐྲབ་ལངགིསྤུའདྲ་བ 

harikeśaḥ हरिकेशः 髮黃者 skra ser skya སྐྲསེརསྐྱ 

kapilakeśaḥ कपिलकेशः 髮黃 skra ser སྐྲསེར 

akeśakaḥ अकेशकः 無髮 skra med pa སྐྲམེད་པ 

ghaṭāśirās (ghaṭāśiras. vattuśiras) घटाशिरास् (घटाशिरस्. वत्तुशिरस्) 有結者 有凸凹 mgo 'bar 'bur can མགོའབརའབུརཅན 

vattuśirāḥ (vandu śiras. caluśiras) वत्तुशिराः (वन्दु शिरस्. चलुशिरस्) 腦大者 glad po che པོཆེ 

atisthūlaḥ अतिस्थूलः 太麤者 忒麤 太麤 ha cang sbom po ཧ་ཅངསྦཔོ 

atihrasvaḥ अतिह्रस्वः 短者 太矮 大矮 ha cang thung ba ཧ་ཅངཐུང 

atidīrghaḥ अतिदीर्घः 長者 太高 大高 ha cang ring ba ཧ་ཅངརིང་བ 

kṛśālakaḥ कृशालकः 瘦者 太瘦 大瘦 skem po སྐེམ་པོ་ 

vikaṭakaḥ विकटकः 弱者 太弱 大弱 lus nyams pa ལུསཉམས་པ 

nīlacchavivarṇaḥ नीलच्छविवर्णः 肉色青者 肉色青 肉者大青 sha mdog sno ches pa མདོགསྣོ་ཆེས་པ་ 

pītacchavivarṇaḥ पीतच्छविवर्णः 肉色黃者 肉色黃 肉色大黃 sha mdog ser ches pa མདོགསེརཆེས་པ་ 

lohitacchavivarṇah लोहितच्छविवर्णह् 肉色大紅 肉色紅 肉色紅者 sha mdog dmar ches pa མདོགདམརཆེས་པ་ 

avadātacchavivarṇaḥ अवदातच्छविवर्णः 肉色白者 肉色白 肉色大白 sha mdog dkar ches pa མདོགདཀརཆེས་པ་ 

vipāṭakaḥ विपाटकः 身匾者 lus glebs pa 'dra ba ལུསླེབས་པ་འདྲ་བ 

kharaśīrṣaḥ खरशीर्षः 如驢頭者 頭如驢者 mgo bong bu'i lta bu མགོ་བོབིུ་ལྟ་བུ 

sūkaraśīrṣaḥ सूकरशीर्षः 如豬頭者 頭如豬者 mgo phag gi lta ba མགོཕགགིལྟ་བ 

śvaśīrṣaḥ श्वशीर्षः 如狗頭者 頭如狗者 mgo khyi'i lta bu མགོྱིའི་ྟ་བུ 

dviśīrṣaḥ द्विशीर्षः 二首者 mgo gnyis pa མགོགཉིས་པ 

aśīrṣakaḥ अशीर्षकः 頭小者 頭太小者 mgo'u chung མགོའུ་ཆུང 

hastikarṇaḥ हस्तिकर्णः 耳如象者 rna ba glang po che'i lta bu རྣ་བགླང་པོ་ཆེི་ལྟ་བུ 

aśvakarṇaḥ अश्वकर्णः 耳如馬者 rna ba rta'i lta bu རྣ་བརྟི་ལྟ་བུ 

gokarṇaḥ (goṇagarṇāḥ) गोकर्णः (गोणगर्णाः) 耳如犢者 耳如牛者 rna ba ba lang gi lta bu རྣ་བབ་ལངགིལྟ་བུ

markaṭakarṇaḥ मर्कटकर्णः 耳如猴者 rna ba spre'u'i lta bu རྣ་བྤྲེའུའི་ྟ་བུ 

kharakarṇaḥ खरकर्णः 耳如驢者 rna ba bong bu'i lta bu རྣ་བབིུ་ལྟ་བུ 

sūkarakarṇaḥ सूकरकर्णः 耳如豬者 rna ba phag pa'i lta bu རྣ་བཕག་པའི་ྟ་བུ 

ekakarṇaḥ एककर्णः 一耳者 rna gcig pa རྣགཅིག་པ akarṇaḥ अकर्णः 無耳者 rna med pa རྣམེད་པ 

lohitākṣaḥ लोहिताक्षः 目紅者 mig dmar ba མིག་དམར 

ativattākṣaḥ (ativantākṣaḥ) अतिवत्ताक्षः (अतिवन्ताक्षः) 目太大者 mig ha cang che ba མིག་ཧ་ཅངཆེ་བ 

cūllākṣaḥ चूल्लाक्षः 目太小者 mig chung ba མིགཆུང་བ 

atipiṅgalākṣaḥ अतिपिङ्गलाक्षः 目太黃 mig ha cang ser ba མིག་ཧ་ཅངསེར 

kācākṣaḥ काचाक्षः 目如玉 水精眼 shel mig ཤེམིག 

skandhākṣaḥ स्कन्धाक्षः 太細目 phrag mig ཕྲགམིག 

budbudākṣaḥ बुद्बुदाक्षः 目如水泡 mig chu bur lta bu མིགཆུ་བུརལྟ་བུ 

ekākṣaḥ एकाक्षः 一目 mig gcig pa མིགགཅིག་པ 

anakṣakaḥ अनक्षकः 無目 mig med pa མིགམེད་པ 

aśvanāsaḥ अश्वनासः 鼻如馬者 sna rta'i lta bu སྣརྟི་ལྟ་བུ 

hastināsaḥ हस्तिनासः 鼻如象 sna glang po che'i lta bu སྣགླང་པོ་ཆེི་ལྟ་བུ 

gonāsaḥ (goṇanāsaḥ) गोनासः (गोणनासः) 鼻如牛 sna ba lang gi lta bu སྣབ་ལངགིལྟ་བུ 

markaṭanāsaḥ मर्कटनासः 鼻如猴 sna spre'u'i lta bu སྣྤྲེའུའི་ྟ་བུ 

kharanāsaḥ खरनासः 鼻如驢 sna bong bu'i lta bu སྣབིུ་ལྟ་བུ 

sūkaranāsaḥ सूकरनासः 鼻如豬 sna phag gi lta bu སྣཕགགིལྟ་བུ 

ekanāsaḥ एकनासः 鼻一孔者 sna sbubs gcig pa སྣསྦུབསགཅིག་པ 

anāsaḥ अनासः 無鼻 sna med སྣམེད 

hastijoḍaḥ हस्तिजोडः 頦如大象 ko ko glang po che'i lta bu ོ་ོ་གླང་པོ་ཆེི་ལྟ་བུ 

aśvajoḍaḥ अश्वजोडः 頦如馬 ko sko rta'i lta bu ོ་སྐོརྟི་ལྟ་བུ 

gojoḍaḥ (goṇajodaḥ) गोजोडः (गोणजोदः) 頦如牛 ko sko ba lang gi lta bu ོ་སྐོ་བལངགིལྟ་བུ 

markaṭajoḍaḥ मर्कटजोडः 頦如猴 ko sko spre'u'i lta bu ོ་སྐོྤྲེའུའི་ྟ་བུ 

kharajoḍaḥ खरजोडः 頦如驢者 ko sko bong bu'i lta bu ོ་སྐོ་བབིུ་ལྟ་བུ 

sūkarajoḍaḥ सूकरजोडः 頦如豬 ko sko phag gi lta bu ོ་སྐོཕགགིལྟ་བུ 

liṅgajoḍaḥ लिङ्गजोडः 頦尖 sko da myung སྐོྱུ 

ekajoḍaḥ एकजोडः 無下頦 一頦 sko cig pa སྐོཅིག་པ་ 

ajoḍaḥ अजोडः 無頦 kos med མེད 

hastidantaḥ हस्तिदन्तः 牙如大象 so glang po che'i lta bu སོགླང་པོ་ཆེི་ལྟ་བུ 

godantaḥ (goṇadantaḥ) गोदन्तः (गोणदन्तः) 牙如牛 so ba lang gi lta bu སོབ་ལངགིལྟ་བུ 

aśvadantaḥ अश्वदन्तः 牙如馬 so rta'i lta bu སོརྟི་ལྟ་བུ 

kharadantaḥ खरदन्तः 牙如驢者 so bong bu'i lta bu སོབིུ་ལྟ་བུ 

markaṭadantaḥ मर्कटदन्तः 牙如猴者 so spre'u'i lta bu སོྤྲེའུའི་ྟ་བུ 

sūkaradantaḥ सूकरदन्तः 齒如豬 so phag gi lta bu སོཕགགིལྟ་བུ 

ekadantaḥ एकदन्तः 一齒 so gcig pa སོགཅིག་པ 

adantaḥ अदन्तः 無齒 so med སོ་མ 

atigrīvaḥ अतिग्रीवः 長頂 mgul rings ches pa མགུརིངཆེས་པ་ 

agrīvaḥ अग्रीवः 無耳後 mjing nub ནུབ 

lāṅgulacchinnaḥ लाङ्गुलच्छिन्नः 斷陽者 pho mtshan chad pa ཕོམཚནཆད་པ 

vātāṇḍaḥ वाताण्डः 落陽物 腸陽相透 rlig rlugs རླི་རླུགས 

ekāṇḍaḥ एकाण्डः 一莖 一卵 rlig gcig རླིགཅིག 

anaṇḍakaḥ अनण्डकः 無莖 無卵 rlig med རླིམེད 

atikilāsī (atikilāśī) अतिकिलासी (अतिकिलाशी) 太弱 癲病 皮白痶瘓 ma 'os par ngal skyan pa འོས་པངལསྐྱ་པ་ 

andhalaḥ अन्धलः 瞽者 long ba'am ldongs pa ལོང་བལྡོང་པ་ 

jātyandhaḥ (jatyandhaḥ) जात्यन्धः (जत्यन्धः) 瞎子 生盲 dmus long དམས་ལ 

kuṇḍaḥ कुण्डः 手殘者 手禿者 lag rdum ལག་རྡུ 

phakkaḥ फक्कः 手散者 手歪者 grum po གྲུཔོ 

paṅguḥ (pāṅguḥ) पङ्गुः (पाङ्गुः) 屈指 屈手者 zha bo ཞ་ོ་ 

cipiṭanāsaḥ(cippitanāsaḥ) चिपिटनासः(चिप्पितनासः) 匾鼻 sna leb སྣ 

viraladantaḥ विरलदन्तः 落齒 疎齒 露齒 so phrod ( so brod ) སོཕྲ (སོབྲོ) 

danturaḥ दन्तुरः 療牙 鋸齒 so sto སོྟོ་ kekaraḥ केकरः 目邪 mig yo ba མིགཡོ་བ 

ṭerākṣaḥ (ḍarakṣaḥ. torakṣaḥ. torakṣāḥ) टेराक्षः (डरक्षः. तोरक्षः. तोरक्षाः) 目凹下 mig nongs ba མིགནོ 

piccaṭaḥ (picchaḍaḥ) पिच्चटः (पिच्छडः) 赤目 tshag po པོ 

vakranitambaḥ (cakranitambaḥ) वक्रनितम्बः (चक्रनितम्बः) 歪腰 rked 'chu རྐེདའཆུ 

tundilaḥ तुन्दिलः 臍鼓者 lte bur ལྟེ་བར་ 

saṃkucitaḥ (saṃkuṇitaḥ) संकुचितः (संकुणितः) 手足短 rkang lag 'khums pa རྐང་ལག་འཁུ་པ་ 

khakkhalaḥ खक्खलः 結子 dig pa དི་པ་ jaḍaḥ जडः glan pa ་པ་ 

gillapeṭṭaḥ गिल्लपेट्टः 腹垂 gsus 'phyang གསའཕྱང 

lambodaraḥ लम्बोदरः 腹垂 gsus 'phyang གསའཕྱང 

puruṣānukṛtistrī पुरुषानुकृतिस्त्री 男子相婦人 skyes pa 'dra ba'i bud med སྐྱེས་པའདྲ་བི་བུད་མེད 

stryanukṛtipuruṣaḥ स्त्र्यनुकृतिपुरुषः 婦人相男子 bud med 'dra ba'i skyes pa བུད་མེདའདྲ་བི་སྐྱེས་པ 

pāpalakṣaṇam पापलक्षणम् 驚躍者 偷生鬼者 sdig sdig lta'i mtshan nyid སྡིགསྡིགལྟི་མཚན་ཉིད 

śvamukhaḥ श्वमुखः 如狗面 gdong khyi'i lta bu གདོངྱིའི་ྟ་བུ 

bhinnakalpadvīpāntarajaḥ भिन्नकल्पद्वीपान्तरजः 別州男子面貌不同 gling gzhan nas skyes pa'i tshul byad mi 'dra ba གླིངགཞནནསསྐྱེས་པི་ཚུལབྱདམིའདྲ་བ 

karṇaprāvaraṇaḥ (karṇapravaraṇaḥ) कर्णप्रावरणः (कर्णप्रवरणः) 穿耳者 耳不孔者 rna gyon རྣགྱོ 

ekanakhaḥ एकनखः 一指甲者 sen mo gcig pa སེན་མོགཅིག་པ 

sāmudrakalekhakaḥ (samudraḥ valekhaḥ. samudrakalekhaḥ) सामुद्रकलेखकः (समुद्रः वलेखः. समुद्रकलेखः) 手軟曲者 lag pa 'jas te stebs pa ལག་པ་འཏེསྟེ་པ་ 

pakṣahataḥ पक्षहतः 半身不遂者 gzhogs phyed 'jas pa གཞོགཕྱེད་འ་པ་