Mahāvyutpatti: 3600-3699 


śuklodanaḥ शुक्लोदनः 白飯王 zas dkar ཟསདཀར 

droṇodanaḥ द्रोणोदनः 斛飯王 bre bo zas བྲེ་བོཟས 

amṛtodanaḥ अमृतोदनः 甘露王 bdud rtsi zas བདུད་རྩིཟས 

siddhārthaḥ सिद्धार्थः 義成 don grub དོན་གྲུབ 

nandaḥ नन्दः dga' bo དགའ་བོ་ 

tiṣyaḥ तिष्यः rgyal རྒྱལ 

bhadrikaḥ भद्रिकः 具妙 gzang ldan ལྡན 

mahānāmaḥ महानामः 大名 ming chen མིངཆེན 

aniruddhaḥ अनिरुद्धः 不滅 ma 'gags pa མ་འགགས་པ 

ānandaḥ आनन्दः 普喜 kun dga' bo ཀུན་དགའོ་ 

devadattaḥ देवदत्तः 出天 天授 天與 lhas byin ལྷབྱིན 

rāhulaḥ राहुलः 羅睺 羅怙羅 sgra gcan 'dzin སྒྲའཛིན 轉輪王之功德與七寶等王名 c

akravartināṃ saptaratnāniguṇakramaḥ(saptaratnādiguṇakramaḥ) चक्रवर्तिनां सप्तरत्नानिगुणक्रमः(सप्तरत्नादिगुणक्रमः) 轉輪王之功德與七寶等王名 'khor los sgyur ba'i rgyal po'i yon tan dang rin po che sna bdun la sogs pa'i ming la འཁོར་ལོསྒྱུར་བི་རྒྱལ་པོི་ཡོན་ཏནདངརིན་པོ་ཆེསྣབདུནལ་སོགས་པི་མིང 

svayaṃyānam स्वयंयानम् 自化伏 望風順化 自伏 rang 'du ba རངའདུ་བ 

pratyudyānam प्रत्युद्यानम् 彼粗請 遣使而降 彼請 phas bsu ba བསུ་ 

kalahajitaḥ कलहजितः 作合而掌 又震威乃服 以陳令伏 'thab mo bzhams nas phebs pa འཐབམོམསནསཕེབས་པ 

śastrajitaḥ शस्त्रजितः 建立器械 以戰令伏 mtshon cha btsams pas phebs pa མཚོནཆ་བཔསཕེབས་པ 

caturanto vijetā चतुरन्तो विजेता 四際眾勝 勝四際眾 mtha' bzhir rgyal ba མཐའབཞིརྒྱལ་བ 

dharmiko dharmorājā धर्मिको धर्मोराजा 具法法王 具法有道之王 chos kyi rgyal po chos dang ldan pa ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོཆོསདང་ལྡན་པ 

marditakaṇṭakaḥ मर्दितकण्टकः 害不能攪 定亂或攪剌 gnod pa choms pa'am tsher ma dkrugs pa གནོད་པཆོ་པའམཚེདཀྲུགས་པ 

vijitavijayaḥ विजितविजयः 眾勝出事勝 能勝最勝者 rnam par rgyal par byas pa las rnam par rgyal ba རྣམ་པརརྒྱལ་པར་བ་པ་ལསརྣམ་པར་རྒྱལ་བ 

saptaratnasamanvāgataḥ सप्तरत्नसमन्वागतः 具七寶 rin po che sna bdun dang ldan pa རིན་པོ་ཆེསྣབདུནདང་ལྡན་པ 

cakraratnam चक्ररत्नम् 大輪寶 金輪寶 'khor lo rin po che འཁོར་ལོརིན་པོ་ཆེ 

hastiratnam हस्तिरत्नम् 象寶 glang po rin po che གླང་པོརིན་པོ་ཆེ 

aśvaratnam अश्वरत्नम् 馬寶 rta mchog rin po che རྟམཆོགརིན་པོ་ཆེ 

maṇiratnam मणिरत्नम् 珠寶 如意 nor bu rin po che ནོར་བུརིན་པོ་ཆེ 

strīratnam स्त्रीरत्नम् 女寶 玉女寶 bud med rin po che བུད་མེདརིན་པོ་ཆེ 

gṛhapatiratnam गृहपतिरत्नम् 主藏臣寶 khyim bdag rin po che ཁྱིམབདགརིན་པོ་ཆེ 

pariṇāyakaratnam परिणायकरत्नम् 主兵臣寶 blon po rin po che བློཔོརིན་པོ་ཆེ 千王子功徳名 

sātirekaputrasahasrāṇāṃ guṇapaddhatiḥ सातिरेकपुत्रसहस्राणां गुणपद्धतिः 餘千子名目 bu stong du tshang bar 'gyur ba'i ming la བུསྟོངདུཚང་བའགྱུར་བི་མིང 

śūraḥ शूरः 勇猛 dpa' ba དཔའ་བ 

vīraḥ वीरः 能幹 brtul phod pa བརྟུཕོད་པ 

varāṅgarūpī वराङ्गरूपी 具勝色友 yan lag mchog gi gzugs dang ldan pa ཡན་ལགམཆོག་གིགཟུགསདང་ལྡན་པ 

[a]parasainyapramardī [b]parasainyapramardakaḥ []परसैन्यप्रमर्दी [ब्]परसैन्यप्रमर्दकः 極摧壞他部 pha rol gyi sde rab tu 'joms pa ཕ་རོལགྱིསྡེརབ་ཏུའཇོམས་པ 

ajitaṃ jayati अजितं जयति 未降令降 ma phebs pa 'bebs pa ཕེབས་པའབེབས་པ་ 

jitam adhyāvasati जितमध्यावसति 降者令安 phebs pa'i sar gnas 'debs pa ཕེབས་པི་སརགནསའདེབས་པ 

sa imām eva samudraparyantāṃ mahāpṛthivīm akhilām akaṇṭakām anutpātām adaṇḍenāśastreṇa dharmeṇa samenābhinirjityādhyāvasati इमामेव समुद्रपर्यन्तां महापृथिवीमखिलामकण्टकामनुत्पातामदण्डेनाशस्त्रेण धर्मेण समेनाभिनिर्जित्याध्यावसति 海邊無遺大地無害無間順法平等 de rgya mtsho la thug pa'i sa chen po ma lus par gnod par sdo ba med cing 'tshe ba med pa 'di nyid chad pa med cing mtshon gyis bda' ba med la chos dang mthun zhing snyoms pas legs par phab cing gnas pa'o དེརྒྱ་མཚོ་ཐུག་པའི་་ཆེན་པོམ་ལུས་པགནོད་པྡོ་མེདཅིངའཚེ་བམེད་པའདི་ཉིདཆད་པམེདཅིངམཚོནགྱིསའ་མེདཆོསདངམཐུནཞིངསྙོམས་པ་ལགས་པཕབཅིངགནས་་པའོ་ 四種軍隊 

caturaṅgabalanāmāni चतुरङ्गबलनामानि 四種兵名目 四步名目 dpung gi tshogs yan lag bzhi pa'i ming la དཔུངགིཚོགསཡན་ལགབཞི་པི་མིང 

hastikāyaḥ हस्तिकायः 象眾兵 象軍 glang po'i tshogs གླང་པོི་ཚོགས 

aśvakāyaḥ अश्वकायः 馬眾部 馬軍 rta'i tshogs རྟི་ཚོགས 

rathakāyaḥ रथकायः 車眾 車軍 shing rta'i tshogs ཤིང་རྟི་ཚོགས 

pattikāyaḥ पत्तिकायः 步眾 步軍 dpung bu chung gi tshogs དཔུངབུཆུངགིཚོགས 王名 

pradeśarājanāmāni प्रदेशराजनामानि 各王名目 rgyal po phal gyi ming la རྒྱལ་པོཕལགྱིམིང 

rājā sahasrānīkaḥ राजा सहस्रानीकः 千軍王 rgyal po dmag stong pa རྒྱལ་པོདམགསྟོང་པ 

rājā śatānīkaḥ राजा शतानीकः 百軍王 rgyal po dmag brgya pa རྒྱལ་པོདམགབརྒྱ་པ་ 

rājā brahmadattaḥ राजा ब्रह्मदत्तः 梵授王 rgyal po tshangs pas byin རྒྱལ་པོཚངས་པབྱིན 

rājā anantanemiḥ राजा अनन्तनेमिः 無邊輞王 rgyal po mu khyud mtha' yas རྒྱལ་པོམུཁྱུམཐའ་ཡས 

rājā bimbisāraḥ राजा बिम्बिसारः 顏色端正 瓶沙王 rgyal po gzugs can snying po རྒྱལ་པོགཟུགསཅནསྙིང་པོ 

rājā pradyotaḥ राजा प्रद्योतः 極現王 rgyal po rab snang རྒྱལ་པོརབསྣང 

rājā prasenajit राजा प्रसेनजित् 波斯匿王 勝軍王 rgyal po gsal rgyal རྒྱལ་པོགསལརྒྱལ 

udayanavatsarājā उदयनवत्सराजा 東王子 出愛王 rgyal po shar ba'i bu རྒྱལ་པོཤར་བི་བུ 

kṛkī rājā कृकी राजा 及利及王 kri ki rgyal po ྲི་ི་རྒྱལ་པོ [a] 

śreṇikaḥ [] श्रेणिकः 東王作熟 shar ba bzo sbyangs ཤར་བབཟོསྦྱངས 

aśokaḥ अशोकः 無憂 阿育 mya ngan med pa མྱ་ངནམེད་པ 

[a]śālivāhanaḥ. [b]sāntivāhanaḥ []शालिवाहनः. [ब्]सान्तिवाहनः 邊行乘 mthar 'gro zhon མཐརའགྲོཞོན 

kaniṣkaḥ कनिष्कः 葛尼葛 迦膩色迦 ka ni ska ནིྐ་ 賓陀波男等名 

pāṇḍavāḥ पाण्डवाः 獅子男 班陀波 skya bseng gi bu སྐྱ་བེངགིབུ 

yudhiṣṭhiraḥ युधिष्ठिरः 堅固於陣 gyul ngor brtan pa ུལ་ངོརབརྟན་པ 

bhīmasenaḥ भीमसेनः 無怖 令怖部 'jigs sde འཇིགསསྡེ 

nakulaḥ नकुलः 無種 rigs med རིགསམེད 

sahadevaḥ सहदेवः 神具 具神 lhar bcas ལྷ་བ 

arjunaḥ अर्जुनः 有修 srid sgrub སྲིདསྒྲུབ 

karakarṇī करकर्णी 初當聽 隨年聽事 lo tang nyan ལོ་ཏཉན 

hastiniyaṃsaḥ हस्तिनियंसः 調伏象 glang po ches 'dul ba གླང་པོ་ཆེའདུལ་བ 

prakṛtir mātaṅgadārikā प्रकृतिर्मातङ्गदारिका 雜類女妙顏 屠種女妙顏 gdol pa'i bu mo byad bzang mo ་པའི་ུ་མོབྱདབཟངམོ 

triśaṅkuḥ त्रिशङ्कुः 三決 三杵 phur bu gsum pa ཕུརབུ་གུམ་པ 

sthapatiḥ स्थपतिः 內使 用人 btsun mo'i zhal lta ba'am phya mkhan བཙུན་མོི་ཞལལྟ་བྱ་་མཁན 

mṛgāramātā मृगारमाता 持獸女 鹿母子 獸母 ri dags 'dzin gyi ma རིདགའཛིནགྱི 人次第 

manuṣyakramaḥ मनुष्यक्रमः 人次第及身枝并方隅名目中人次第名 人次第名 mi'i rim pa dang lus kyi yan lag dang yul la sogs pa'i ming las mi'i rim pa'i ming la མིི་རིམ་པདངལུསཀྱིཡན་ལགདངཡུལལ་སོགས་པི་མིངལསམིི་རིམ་པི་མིང 

rājā राजा 人皇 皇帝 rgyal po རྒྱལ་པོ 

pārthivaḥ पार्थिवः 國王 sa bdag gam rgyal po བདགགམརྒྱལ་པོ 

rājā kṣatriyo mūrdhābhiṣiktaḥ राजा क्षत्रियो मूर्धाभिषिक्तः 王者其種灌頂於本基 灌頂統治王 rgyal po rgyal rigs kyi spyi bo nas dbang bskur ba རྒྱལ་པོརྒྱལརིགསཀྱིསྤྱི་བོནསདབང་བསྐུར་བ 

yuvarājā युवराजा 王子 天子 rgyal tshab རྒྱལ 

māṇḍalikarājā माण्डलिकराजा 小王 藩王 rgyal phran རྒྱལཕྲན 

sāmantarājā सामन्तराजा 諸侯 chab 'og gi rgyal phran འོགགིརྒྱལཕྲན 

rājāmātyaḥ राजामात्यः 王之臣下 大臣 blon po rin po che བློཔོརིན་པོ་ཆེ 

kotṭarājā कोत्टराजा 剎界王 霸者 小王 諸侯 諸侯 khams kyi rgyal po'am rgyal phran ཁམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོརྒྱལཕྲན 

mantriparṣadadhyakṣaḥ मन्त्रिपर्षदध्यक्षः 內大臣 nang blon spyan pa ནང་བློསྤྱན་པ་་ 

mahāmātraḥ महामात्रः 頭目 尊長 sna chen po la gtogs pa སྣཆེན་པོགཏོགས་པ 

mantrī मन्त्री 大人 bka' la gtogs pa བཀའགཏོགས་པ 

āmātyaḥ आमात्यः blon po བློཔོ 

purohitaḥ पुरोहितः 輔臣 近臣 mdun na 'don མདུན་ནའདོན 

rājānakaḥ राजानकः 舅臣 zhang blon ཞངབློ 

daṇḍamukhyaḥ दण्डमुख्यः 權臣 dbang blon དབངབློ 

daṇḍanāyakaḥ दण्डनायकः 掌事臣 總帥 dbang blon (sdud dpon) དབངབློ (སྡུདདཔོན) 

senāpatiḥ सेनापतिः 將軍 軍官 部君 dmag dpon (sde dpon) དབངབློ (སྡུདདཔོན) 

adhyaksaḥ अध्यक्सः 眼目 spyan pa སྤྱན་པ་ 

vikṣepādhipatiḥ विक्षेपाधिपतिः 總君 khyab bdag (dmag dpon) ཁྱབ་བདག (དམགདཔོན) 

āṭavikaḥ (aṭavikaḥ) आटविकः (अटविकः) 林主 nags khrod bdag ནགཁྲོདབདག 

antarvāsikaḥ अन्तर्वासिकः 內尊管 內司 nang pa'i bla ནང་པི་བླ 

sāmdhivigrahikaḥ साम्धिविग्रहिकः 掌法度臣 奏事臣 phrin blon ཕྲིནབློ 

gaṇanāpatiḥ गणनापतिः 算者 司算 rtsis kyi bla རྩིསཀྱིབླ 

gaṇakamahāmātraḥ गणकमहामात्रः 大算者 司曆 rtsis pa chen po'am rtsis mkhan chen pa རྩིས་པ་ཆེན་པོརྩིས་མཁནཆེན་པ 

ākṣapaṭalikaḥ आक्षपटलिकः 聚集 司記錄 司聚集 'du 'god kyi rtsis pa འདུའགོདཀྱིརྩིས་པ་ 

pratihāraḥ प्रतिहारः 守門者 門官 門者 sgo dpon chen po སྒོདཔོནཆེན་པོ 

dharmādhikāraḥ, dharmādhikaraṇam धर्माधिकारः,धर्माधिकरणम् 依法斷治 依理斷治 chos bzhin gcod pa ཆོས་བཞིནགཅོད་པ 

pradeṣṭā प्रदेष्टा 囑付 斷事官 斷事者 zhal che ba ཞལཆེ་བ 

nāyakaḥ नायकः 大將 sde sna'am sde dpon སྡེསྣསྡེདཔོན 

aśvapatiḥ अश्वपतिः 牧馬 司馬 chibs kyi bla ཆིབསཀྱིབླ