Mahāvyutpatti: 2100-2199
utsāhaḥ उत्साहः 放出 喜歡 spro ba སྤྲོ་བ་
praśaṭhatā प्रशठता 降諸相 rnal du bab bam 'dug pa རྣལ་དུ་བབ་བམ་འདུག་པ་
dauṣṭulyam दौष्टुल्यम् 行惡 麤重 取惡趣 gnas ngan len གནས་ངན་ལེན་
karmaṇyatā कर्मण्यता 中用 堪任性 las su rung ba ལས་སུ་རུང་བ་
āghātaḥ आघातः 常起害心 嫌恨 普害心 kun nas mnar sems ཀུན་ནས་མནར་སེམས་
śreyaḥ श्रेयः 妙 大 善 legs pa'am dge ba'am che ba ལེགས་པའམ་དགེ་བའམ་ཆེ་བ་
bahvantaraviśiṣṭaḥ बह्वन्तरविशिष्टः 殊勝 khyad ches 'phags pa ཁྱད་ཆེས་འཕགས་པ་
apakāraḥ अपकारः 作害 gnod pa byed pa གནོད་པ་བྱེད་པ་
vairānubandhaḥ वैरानुबन्धः 記結 怨讎相續 mdud par 'dzin pa མདུད་པར་འཛིན་པ་
caṇḍavacodāsitā चण्डवचोदासिता 動言 毒言罵 tshig brlang pos zher 'debs pa ཚིག་བརླང་པོས་ཞེར་འདེབས་པ་
vyāroṣaḥ व्यारोषः 內動氣 憤懣 khong nas 'khrug pa ཁོང་ནས་འཁྲུག་པ་
āgrahaḥ आग्रहः 普記 執拗 kun tu 'dzin pa ཀུན་ཏུ་འཛིན་པ་
vañcanā वञ्चना 哄誘 slu ba སླུ་བ་
paryādānam पर्यादानम् 窮極 永盡 困 傲逸 yongs su gtugs pa'am 'phyos pa ཡོངས་སུ་གཏུགས་པའམ་འཕྱོས་པ་
viheṭhanā विहेठना 怯 損腦 尊疵 mtho 'tsham pa མཐོ་འཚམ་པ་
vipratisāraḥ विप्रतिसारः 入心 追 長想 yid la gcags pa ཡིད་ལ་གཅགས་པ་
manojalpaḥ मनोजल्पः 意解 意言 念 慮 yid la brjod pa'am rtogs pa ཡིད་ལ་བརྗོད་པའམ་རྟོགས་པ་
mahābhūmikaḥ महाभूमिकः 大處地者 大地 sa chen po pa ས་ཆེན་པོ་པ་
sahajaḥ सहजः 共生 俱生 lhan cig skyes ba ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་བ་་
parikalpitam परिकल्पितम् 普察 分別 kun tu brtags pa ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་
ātmamohaḥ आत्ममोहः 自慢 我癡 自蒙 bdag tu rmongs pa བདག་ཏུ་རྨོངས་པ་
ātmadṛṣṭiḥ आत्मदृष्टिः 自貪 我見 自貪見 bdag tu lta ba བདག་ཏུ་ལྟ་བ་
ātmamānaḥ आत्ममानः 自慢 我慢 bdag tu nga rgyal བདག་ཏུ་ང་རྒྱལ་
ātmasnehaḥ आत्मस्नेहः 自貪 我愛 bdag la chags pa བདག་ལ་ཆགས་པ་
saṃtānānuvṛttiḥ संतानानुवृत्तिः 常貪 相續隨轉 rgyun chags par 'jug pa རྒྱུན་ཆགས་པར་འཇུག་པ་
ekajātīyavijñānam एकजातीयविज्ञानम् 識一種 一類識 rnam par shes pa rigs gcig pa རྣམ་པར་ཤེས་པ་རིགས་གཅིག་པ་
sabhāgaḥ सभागः 全倚 同分 bsten pa dang bcas pa བསྟེན་པ་དང་བཅས་པ་
tatsabhāgaḥ तत्सभागः 依若 彼同分 具其所倚 de'i bsten pa dang bcas pa དེའི་བསྟེན་པ་དང་བཅས་པ་
nirvit (nirvitaḥ) निर्वित् (निर्वितः) 心中出 厭 yid 'byung ba ཡིད་འབྱུང་བ་
kāṃkṣā कांक्षा 二心 惑 疑 som nyi'am nem nur སོམ་ཉིའམ་ནེམ་ནུར་
vimatiḥ विमतिः 猶疑 疑 二意 yid gnyis ཡིད་གཉིས་
anunayaḥ अनुनयः 隨貪 rjes su chags pa རྗེས་སུ་ཆགས་པ་
kāmarāgaḥ कामरागः 貪欲 欲貪 'dod pa la 'dod chags pa འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་པ་
bhavarāgaḥ भवरागः 有貪 srid pa'i 'dod chags pa སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་པ་
saṃyojanam संयोजनम् 和合 結 kun tu sbyor ba ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་
bandhanam बन्धनम् 縛 'ching ba འཆིང་བ་
anuśayaḥ अनुशयः 眠臥不放逸 隨眠 陰眠 不現 bag la nyal ba dang phra rgyas བག་ལ་ཉལ་བ་དང་ཕྲ་རྒྱས་
paryutthānam पर्युत्थानम् 起立 普起立 kun nas ldang ba ཀུན་ནས་ལྡང་བ་
upakleśaḥ उपक्लेशः 近惱 隨煩惱 nye ba'i nyon mongs pa ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་
paryupasthānam, paryavasthānam पर्युपस्थानम्, पर्यवस्थानम् 諸牽引 纏 kun nas dkris pa ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་
paryavanaddham पर्यवनद्धम् 皆牽引 所覆 甚牽引 yong su dkris pa ཡོང་སུ་དཀྲིས་པ་
āśravaḥ आश्रवः 漏 zag pa ཟག་པ་ oghaḥ ओघः 河 暴流 chu bo ཆུ་བོ་
yogaḥ योगः 相合 軛 sbyor ba སྦྱོར་བ་
upādānam उपादानम् 近取 取 nye bar len pa ཉེ་བར་ལེན་པ་
granthaḥ ग्रन्थः 打結 繫 mdud pa མདུད་པ་
nivaraṇam (nivāraṇam. naṃvararṇam) निवरणम् (निवारणम्. नंवरर्णम्) 蔽 蓋 sgrib pa སྒྲིབ་པ་
kāmapratisaṃyuktam कामप्रतिसंयुक्तम् 具欲 欲所繫 'dod pa dang ldan pa འདོད་པ་དང་ལྡན་པ་
rūpapratisaṃyuktam रूपप्रतिसंयुक्तम् 具色 色所繫 gzugs dang ldan pa གཟུགས་དང་ལྡན་པ་
ārūpyapratisaṃyuktaḥ आरूप्यप्रतिसंयुक्तः 具無色 無色所繫 gzugs med pa dang ldan གཟུགས་མེད་པ་དང་ལྡན་
darśanaprahātavyaḥ दर्शनप्रहातव्यः 以見棄事 見所斷 mthong bas spang bar bya ba མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་
bhāvanāprahātavyaḥ भावनाप्रहातव्यः 以觀想棄事 修所斷 棄觀想事 sgoms pas spang bar bya ba སྒོམས་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་
kāmāptaḥ कामाप्तः 集欲 欲所得 類欲 'dod par bsdus pa འདོད་པར་བསྡུས་པ་
kāmadhātuparyāpannaḥ कामधातुपर्यापन्नः 欲界 屬欲界 'dod pa'i khams su gtogs pa འདོད་པའི་ཁམས་སུ་གཏོགས་པ་
kāmāvacaraḥ कामावचरः 欲行 'dod pa na spyod pa འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་
ūrdhvabhāgīyaḥ ऊर्ध्वभागीयः 依合前分 順上分 上分 依前 gong ma'i cha dang mthun pa གོང་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་
avarabhāgīyaḥ अवरभागीयः 依合後分 順下分 下分 依後 tha ma'i cha dang mthun pa ཐ་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་
aṅgaṇam अङ्गणम् 煩惱名 惱 繞 nyon mongs pa'i ming ste 'dom na skor ba ཉོན་མོངས་པའི་མིང་སྟེ་འདོམ་ན་སྐོར་བ་
saraṇam सरणम् 具煩惱 有諍 nyon mongs pa dang bcas pa ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ་
ahaṃkāraḥ अहंकारः 持我 我 我持 我慢 nyar 'dzin pa'am nga rgyal ཉར་འཛིན་པའམ་ང་རྒྱལ་
mamakāraḥ ममकारः 執我 我所 於我執 bdag gir 'dzin pa བདག་གིར་འཛིན་པ་
dīrghānuparivartī bhavati दीर्घानुपरिवर्ती भवति 長隨 長時隨轉 rin du rjes su 'brang ba རིན་དུ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་
sadānubaddho bhavati सदानुबद्धो भवति 常隨 恒所轉 rtag tu rjes su 'brang bar 'gyur རྟག་ཏུ་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་འགྱུར་
pratisaṃdhiḥ प्रतिसंधिः 相和合 結生 投胎 nyid mtshams sbyor ba ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་
saṃsāraḥ संसारः 輪廻 'khor ba འཁོར་བ་
[a]saṃdhim badhnāti [b]saṃdhim avāpnoti [अ]संधिम्बध्नाति [ब्]संधिमवाप्नोति 隨和合 mtshams sbyor ba'am 'brel bar byed pa མཚམས་སྦྱོར་བའམ་འབྲེལ་བར་བྱེད་པ་
samanubandhaḥ समनुबन्धः 或隨或趁或管 rjes su 'brang ba'am rjes su snyegs pa'am rjes su gnyer ba རྗེས་སུ་འབྲང་བའམ་རྗེས་སུ་སྙེགས་་པའམ་རྗེས་སུ་གཉེར་བ་
cittānuparivartī चित्तानुपरिवर्ती 心隨順 心隨轉 sems kyi rjes su 'jug pa སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་
anusahitaḥ अनुसहितः 相隨 rjes su 'brel ba རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་
samagrasāmagrī समग्रसामग्री 聚會 'du ba tshogs pa འདུ་བ་ཚོགས་པ་
pratisaṃdadhāti (pratisaṃbadhati) प्रतिसंदधाति (प्रतिसंबधति) 投胎 結生 相連 nying mtshams sbyor ba'am 'brel bar byed pa ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའམ་འབྲེལ་བར་བྱེད་པ་
apratisaṃdhiḥ अप्रतिसंधिः 不相合 不投胎 mtshams sbyor ba med pa མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པ་
anuvartanam अनुवर्तनम् 隨入 隨轉 rjes su 'jug pa རྗེས་སུ་འཇུག་པ་
[a]santānuvartī [b]santānavarttī [अ]सन्तानुवर्ती [ब्]सन्तानवर्त्ती 有接續 於相續轉 在於續 rgyud la yod pa རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་
ānucchavikaḥ आनुच्छविकः 相遇 相合 'phrod pa'am 'byor ba འཕྲོད་པའམ་འབྱོར་བ་
anusaṃdhiḥ अनुसंधिः 相合 'tshams sbyor ba འཚམས་སྦྱོར་བ་
sānucaraḥ सानुचरः 并伴 并隨行 'khor dang bcas pa འཁོར་དང་བཅས་པ་
pravāhaḥ प्रवाहः 常 rgyun རྒྱུན་ anubandhaḥ अनुबन्धः 續事根 隨轉 rgyun chags pa རྒྱུན་ཆགས་པ་
ajasram अजस्रम् 不斷轉運 rgyun mi 'chad pa'i 'khor lo རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་འཁོར་ལོ་
anugataḥ अनुगतः 相隨 隨去 或隨順 隨入 隨入 rjes su song ba'am rjes su zhugs pa'am rjes su mthan pa རྗེས་སུ་སོང་བའམ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའམ་རྗེས་སུ་མཐན་པ་
abhūtvā bhāvaḥ अभूत्वा भावः 不出現中出現 出於未現 ma byung ba las byung ba མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བ་
yathāyogam यथायोगम् 隨便 隨應 ci rigs pa ཅི་རིགས་པ་
asaṃskṛtam असंस्कृतम् 無為 'dus ma byas འདུས་མ་བྱས་
pratisaṃkhyānirodhaḥ प्रतिसंख्यानिरोधः 各各觀察定 擇滅 so sor brtags pa'i 'gog pa སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་
apratisaṃkhyānirodhaḥ अप्रतिसंख्यानिरोधः 各各觀察非魔 非擇滅 非各各觀察定 so sor brtags pa ma yin pa'i 'gog pa སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་འགོག་པ་
saṃskṛtam संस्कृतम् 有為 相聚 'dus byas འདུས་བྱས་
sāśravaḥ (sāsravaḥ) साश्रवः (सास्रवः) 具漏 有漏 zag pa dang bcas pa ཟག་པ་དང་བཅས་པ
anāśravaḥ (anāsravaḥ) अनाश्रवः (अनास्रवः) 無漏 zag pa med pa ཟག་པ་མེད་པ་ 貪欲
rāgāḥ रागाः 貪欲 貪欲名目 貪欲類 chags pa dang 'dod pa'i rnam pa'i ming la ཆགས་པ་དང་འདོད་པའི་རྣམ་པའི་མིང་ལ་
raktaḥ (-/rañj+ta) रक्तः (-/रञ्ज्+त) 貪 chags pa ཆགས་པ་
saktaḥ (-/sañj+ta) सक्तः (-/सञ्ज्+त) 愛 淫 zhen pa ཞེན་པ་
gṛddhaḥ (-/gṛdh+ta) गृद्धः (-/गृध्+त) 相合 饕 'khren pa འཁྲེན་པ་
granthitaḥ (-/grath+i+ta) ग्रन्थितः (-/ग्रथ्+इ+त) 先結 挽結 mdud pa bor ba མདུད་པ་བོར་བ་
mūrcchitaḥ मूर्च्छितः 沈昏 brgyal ba བརྒྱལ་བ་
adhyavasitaḥ (adhi+ava+-/so+ta) अध्यवसितः (अधि+अव+-/सो+त) 具增上貪 太貪 lhag par chags pa ལྷག་པར་ཆགས་པ་
adhyavasānam āpannaḥ अध्यवसानमापन्नः 轉增貪 太至貪 lhag par chags par gyur pa ལྷག་པར་ཆགས་པར་གྱུར་པ་
adhyavasānam अध्यवसानम् 加貪愛 太淫 lhag par zhen pa ལྷག་པར་ཞེན་པ་
vinibandhaḥ विनिबन्धः 諸繫縛 彼繫縛 rnam par bcings pa རྣམ་པར་བཅིངས་པ་