Mahāvyutpatti: 1000-1099
samyakkarmāntaḥ सम्यक्कर्मान्तः 正業 yang dag pa'i las kyi mtha' ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་
samyagājīvaḥ सम्यगाजीवः 正命 yang dag pa'i 'tsho ba ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་
samyagvyāyāmaḥ सम्यग्व्यायामः 正精進 正力 正方便 yang dag pa'i rtsol ba ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་
samyaksmṛtiḥ सम्यक्स्मृतिः 正念 正慮 yang dag pa'i dran pa ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་
samyaksamādhiḥ सम्यक्समाधिः 正定 yang dag pa'i ting nge 'dzin ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ 獨覺
pratyekabuddhapudgalāḥ प्रत्येकबुद्धपुद्गलाः 獨覺次第名號 獨覺 辟支佛 緣覺 rang sangs rgyas rim pa'i ming la རང་སངས་རྒྱས་རིམ་པའི་མིང་ལ་
khaḍgaviṣāṇakalpaḥ खड्गविषाणकल्पः 獨覺 麟角喻 如犀角 麟喻 一名各各獨行 bse ru lta bu བསེ་རུ་ལྟ་བུ་
vargacārī वर्गचारी 部行 眾會行 類眾行 其類一角久行 tshogs dang spyod pa ཚོགས་དང་སྤྱོད་པ་ 聲聞次第
śrāvakapudgalakramā (śrāvakapudgalakramāḥ) श्रावकपुद्गलक्रमा (श्रावकपुद्गलक्रमाः) 聲聞次第 聲聞凡聖次第 nyan thos kyi gang zag gi rin pa'i ming la ཉན་ཐོས་ཀྱི་གང་ཟག་གི་རིན་པའི་མིང་ལ་
śrota āpannaḥ श्रोत आपन्नः 預流果 須陀洹 預流 rgyun du zhugs pa རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་
saptakṛdbhavaparamaḥ सप्तकृद्भवपरमः 初果七生 極七返有 初果七廻 極七返生 de ltar thogs na srid pa lan bdun pa དེ་ལྟར་ཐོགས་ན་སྲིད་པ་ལན་བདུན་པ་
kulaṃkulaḥ कुलंकुलः 有上品 家家 往天上 rigs nas rigs su skye ba རིགས་ནས་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་
sakṛdāgāmī (sakṛdāgāmin) सकृदागामी (सकृदागामिन्) 斯陀含 一來 一來向 lan cig phyir 'ong ba ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་
ekavīcikaḥ एकवीचिकः 斷一間 一間 bar chad gcig pa བར་ཆད་གཅིག་པ་
anāgāmī (anāgāmin) अनागामी (अनागामिन्) 不來 阿那含 不還向 不還 phyir mi 'ong ba ཕྱིར་མི་འོང་བ་
anantarāparinirvāyī अनन्तरापरिनिर्वायी 識得涅槃果 中般 中般涅槃 bar ma dor yong su mya ngan las 'das pa བར་མ་དོར་ཡོང་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་
upapadya parinirvāyī उपपद्य परिनिर्वायी 現得涅槃果 生般 生般涅槃 skyes nas yongs su mya ngan las 'da' ba སྐྱེས་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་
sābhisaṃskāraparinirvāyī साभिसंस्कारपरिनिर्वायी 現行天行涅槃果 有行般 有現行涅槃果 有行般涅槃 mngon par 'du byed pa dang bcas pas yongs su mya ngan las 'da' ba མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་
anabhisaṃskāraparinirvāyī अनभिसंस्कारपरिनिर्वायी 現行天聚涅槃果 無行般 無現行涅槃果 無行般涅槃 mngon par 'du byed pa med par yongs su mya ngan las 'da' ba མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་
ūrdhvaśrotāḥ ऊर्ध्वश्रोताः 遷天種 上流 往天上 上流般涅槃 gong du 'pho ba གོང་དུ་འཕོ་བ་
kāyasākṣī कायसाक्षी 身證 現身 lus kyis mngon du byed pa ལུས་ཀྱིས་མངོན་དུ་བྱེད་པ
śradhānusārī श्रधानुसारी 隨信行 隨信心 dad pas rjes su 'brang ba དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་
dharmanusārī धर्मनुसारी 隨法行 隨法 chos kyi rjes su 'brang ba ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་
śraddhādhimuktaḥ श्रद्धाधिमुक्तः 信解 信思 dad pas mos pa དད་པས་མོས་པ་
dṛṣṭiprāptaḥ दृष्टिप्राप्तः 得脫 見至 見得 得見 mthong bas thob pa མཐོང་བས་ཐོབ་པ་
samayavimuktaḥ समयविमुक्तः 時解脫 諸時解脫 待時解脫 dus kyis rnam par grol ba དུས་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་
asamayavimuktaḥ असमयविमुक्तः 不時解脫 不時解 不動心解脫 dus dang mi sbyor bar rnam par grol ba དུས་དང་མི་སྦྱོར་བར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་
prajñāvimuktaḥ प्रज्ञाविमुक्तः 慧解脫 shes rab kyis rnam par grol ba ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་
ubhayato bhagavimuktaḥ उभयतो भगविमुक्तः 俱解脫 以雙分入心解脫 雙入解脫 gnyis ka'i cha las rnam par grol ba གཉིས་ཀའི་ཆ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ 聲聞
nānāśrāvakanāmāni नानाश्रावकनामानि 各聲聞名號 nyan thos so so'i ming la ཉན་ཐོས་སོ་སོའི་མིང་ལ་
ājñātakauṇḍinya आज्ञातकौण्डिन्य 阿若憍陳如 毘舍葛的聶 kun shes kauṇḍiny ཀུན་ཤེས་ཀཽཎྜིཉ་
kāśyapaḥ काश्यपः 飲光 迦葉 迦葉波 'od bsrung འོད་བསྲུང་
śāriputraḥ शारिपुत्रः 舍利子 舍利佛 舍利弗 鶖子 shā ri'i bu ཤཱ་རིའི་བུ་
maudgalyāyana मौद्गल्यायन 大目犍連 摩訶目犍連 大目揵連 mo'u 'gal gyi bu མོའུ་འགལ་གྱི་བུ་
mahākātyāyanaḥ महाकात्यायनः 摩訶迦旃延 ka tya'i bu chen po ཀ་ཏྱའི་བུ་ཆེན་པོ་
subhūtiḥ सुभूतिः 須菩提 善業 rab 'byor རབ་འབྱོར་
pūrṇamaitrāyaṇīputraḥ पूर्णमैत्रायणीपुत्रः 滿慈子 富樓那彌多羅尼子 byams ma'i bu gang po བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་
aśvajit अश्वजित् 馬勝 阿說示 馬師 rta thul རྟ་ཐུལ་
aniruddhaḥ अनिरुद्धः 阿泥律陀 無滅 阿那律 ma 'gags pa མ་འགགས་པ་
rāhulaḥ राहुलः 羅睺羅 覆障 sgra gcan 'dzin སྒྲ་གཅན་འཛིན་
ānandaḥ आनन्दः 阿難 阿難陀 喜 kun dga' bo ཀུན་དགའ་བོ་
nandaḥ नन्दः 難陀 歡喜 dga' bo དགའ་བོ་
nandakaḥ नन्दकः 難陀迦 令喜歡 喜海 dga' byed དགའ་བྱེད་
nandikaḥ नन्दिकः 難提迦 有喜 dga' yod དགའ་ཡོད་
mahānāmaḥ महानामः 摩訶男 大名 ming chen མིང་ཆེན་
cundaḥ चुन्दः 純陀 準提 妙義 skul bye སྐུལ་བྱེ་
tiṣyaḥ तिष्यः 提舍 具光 'od ldan འོད་ལྡན་
upatiṣyaḥ उपतिष्यः 憂婆提舍 nye rgyal ཉེ་རྒྱལ་
kolitaḥ कोलितः 角利多 懷生 pang nas skyes པང་ནས་སྐྱེས་
uruvilvākāśyapaḥ उरुविल्वाकाश्यपः 優樓頻螺迦葉波 優樓頻螺迦葉 木瓜林飲光 lteng rgyas 'od srung ལྟེང་རྒྱས་འོད་སྲུང་
nadikāśyapaḥ नदिकाश्यपः 那提迦葉 河飲光 chu klung 'od srungs ཆུ་ཀླུང་འོད་སྲུངས་
gavāṃpatiḥ गवांपतिः 憍梵鉢提 憍梵波提 牛王 牛相 ba lang bdag བ་ལང་བདག་
vāṣpaḥ वाष्पः 波敷 焰然 rlangs pa རླངས་པ་
upasenaḥ उपसेनः 優波斯那 近護 nye sde ཉེ་སྡེ་
śūḍa(cūla)-panthakaḥ शूड(चूल)-पन्थकः 周利槃陀迦 周陀槃陀伽 lam phran bstan ལམ་ཕྲན་བསྟན་
mahāpanthakaḥ महापन्थकः 摩訶槃陀伽 摩訶槃陀迦 大路邊 lam chen bstan ལམ་ཆེན་བསྟན་
śroṇakoṭīviṃśaḥ (śroṇakoṭīvīṣaḥ) श्रोणकोटीविंशः (श्रोणकोटीवीषः) 二十億耳 室縷多頻設底俱胝 聞二百億 或云耳有珠環 價值一憶 gro bzhin skyes bye ba nyi shu pa གྲོ་བཞིན་སྐྱེས་བྱེ་བ་ཉི་ཤུ་པ་
udayī उदयी 優陀夷 出現 'char ka འཆར་ཀ་
sundarīnandaḥ (sundaranandaḥ) सुन्दरीनन्दः (सुन्दरनन्दः) 孫陀羅難陀 善妙 mdzes dga' མཛེས་དགའ་
śroṇakoṭīkarṇaḥ श्रोणकोटीकर्णः 室縷那俱胝羯剌拏 gro bzhin skyes rna ba bye ba གྲོ་བཞིན་སྐྱེས་རྣ་བ་བྱེ་བ་
subāhuḥ सुबाहुः 莎波乎 善臂 善手 lag bzang ལག་བཟང་
udrāyaṇaḥ उद्रायणः 嗢咀羅 鬱頭羅衍拏 阿折羅 上行子 lag spyod kyi bu ལག་སྤྱོད་ཀྱི་བུ་
lavaṇabhadrikaḥ लवणभद्रिकः 善賢 借藏 mdzes bzang མཛེས་བཟང་
upāliḥ उपालिः 鄔波離 近執 nye bar 'khor ཉེ་བར་འཁོར་
mahākauṣṭhilaḥ महाकौष्ठिलः 摩訶拘絺羅 大膝 gsus po che གསུས་པོ་ཆེ་
gayākāśyapaḥ गयाकाश्यपः 伽耶迦葉 迦耶迦葉 象頭山迦葉 飲光 ga ya 'od srung ག་ཡ་འོད་སྲུང་
vakkulaḥ (vakulaḥ) वक्कुलः (वकुलः) 薄拘羅 善容 ba ku la བ་ཀུ་ལ་
khadiravanikaḥ खदिरवनिकः 竭陀林土 竭陀林士 seng ldeng nags pa སེང་ལྡེང་ནགས་པ་
svāgataḥ स्वागतः 善來 莎伽陀 legs 'ong ལེགས་འོང
mahāprajāpatī gautamī महाप्रजापती गौतमी 摩訶波闍波提憍曇彌 眾主 skye dgu'i bdag mo chen mo gau ta mi སྐྱེ་དགུའི་བདག་མོ་ཆེན་མོགཽཏམི་
māyādevī मायादेवी 摩訶摩耶 大妙幻后 lha mo sgyu 'phrul ma ལྷ་མོ་སྒྱུ་འཕྲུལ་མ་
yaśodharā यशोधरा 耶輸陀羅 華色 多聞 grags 'dzin ma གྲགས་འཛིན་མ་
gopī (gopā) गोपी (गोपा) 瞿夷 明女 sa 'tsho ma ས་འཚོ་མ་
utpalavarṇā उत्पलवर्णा 優波羅色 蓮華色 ut pa la'i mdog ཨུཏཔལའི་མདོག་
dharmadinnā (dharmadinnaḥ) धर्मदिन्ना (धर्मदिन्नः) 法所施 法授尼 chos kyis sbyin ཆོས་ཀྱིས་སྦྱིན་ 聲聞功德
śrāvakaguṇāḥ श्रावकगुणाः 聲聞功德 nyan thos kyi yon tan gyi ming la ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་མིང་ལ་
kṣīṇāsravaḥ क्षीणास्रवः 諸漏盡 漏盡 zag pa zad pa ཟག་པ་ཟད་པ་
niṣkleśaḥ निष्क्लेशः 無煩惱 nyon mongs pa med pa ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་
vaśībhūtaḥ वशीभूतः 心得自在 具自在 dbang du gyur pa དབང་དུ་གྱུར་པ་
suvimuktacittaḥ सुविमुक्तचित्तः 心得解脫 sems shin tu rnam par grol ba སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་
suvimuktaprajñaḥ सुविमुक्तप्रज्ञः 慧得解脫 正智解脫 shes rab shin tu rnam par grol ba ཤེས་རབ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་
ājāneyaḥ आजानेयः 善良 明良 cang shes pa ཅང་ཤེས་པ་
mahānāgaḥ महानागः 善良 明良 glang po chen po གླང་པོ་ཆེན་པོ་
kṛtakṛtyaḥ कृतकृत्यः 所作已辦 bya ba byas pa བྱ་བ་བྱས་པ་
kṛtakaraṇīyaḥ कृतकरणीयः 所為已成 byed pa byas pa བྱེད་པ་བྱས་པ་
apahṛtabhāraḥ अपहृतभारः 捨於重擔 失背 khur bor ba ཁུར་བོར་བ་
parikṣīṇabhavasaṃyojanaḥ परिक्षीणभवसंयोजनः 盡諸有結 有合悉盡 srid pa kun tu sbyor ba yongs su zad pa སྲིད་པ་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་
anuprāptasvakārthaḥ अनुप्राप्तस्वकार्थः 逮得己利 隨得我義 自獲己利 rang gi don rjes su thob pa རང་གི་དོན་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་
samyagājñāsuvimuktacittaḥ सम्यगाज्ञासुविमुक्तचित्तः 以真知心得解脫 正智得解 yang dag pa'i shes pas sems shin tu rnam par grol ba ཡང་དག་པའི་ཤེས་པས་སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་
sarvacetovaśiparamapāramiprāptaḥ सर्वचेतोवशिपरमपारमिप्राप्तः 妙到彼岸 主意彼岸 sems kyi dbang thams cad kyi dam pa'i pha rol tu son ba thob pa སེམས་ཀྱི་དབང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་བ་ཐོབ་པ་
dharmadhātukuśalaḥ धर्मधातुकुशलः 通法界 chos kyi dbyings la mkhas pa ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་མཁས་པ་
dharmarājaputraḥ धर्मराजपुत्रः 法王子 chos kyi rgyal po'i sras ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་སྲས་
apagatasarvalābhasatkāracittaḥ अपगतसर्वलाभसत्कारचित्तः 遠離一切利養恭敬 sems rnyed pa dang bkur sti thams cad dang bral ba སེམས་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་
supravrajitaḥ सुप्रव्रजितः 妙出家 善出家 legs par rab tu byung ba ལེགས་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་
sūpasampannaḥ सूपसम्पन्नः 威儀圓滿 legs par bsnyen par rdzogs pa ལེགས་པར་བསྙེན་པར་རྫོགས་པ་
paripūrṇasaṃkalpaḥ परिपूर्णसंकल्पः 悉具足 悉具所求 brnag pa yongs su rdzogs pa བརྣག་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་
nirvāṇamārgāvasthitaḥ निर्वाणमार्गावस्थितः 住於涅槃道 mya ngan las 'das pa'i lam la gnas pa མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ལ་གནས་པ་
bahuśrutaḥ बहुश्रुतः 多聞 mang du thos pa མང་དུ་ཐོས་པ་
śrutadharaḥ श्रुतधरः 執聞 thos pa 'dzin pa ཐོས་པ་འཛིན་པ་
śrutasamnicayaḥ श्रुतसम्निचयः 積聞 thos pa bsags pa ཐོས་པ་བསགས་པ་
sucintitacintī सुचिन्तितचिन्ती 善思惟 legs par bsams pa sems pa ལེགས་པར་བསམས་པ་སེམས་པ་